علي مطهري: بسیاری از چیزها را با جبر و زور نمی‌توان به بشر تحمیل کرد

ما بی‌جهت اینقدر از کسانی که به هر دلیلی به انتخابات اعتراض داشتند و فکر می‌کردند تقلب شده وحشت کردیم، باید می‌گذاشتیم چند بار شعار دهند، تجمع کنند تلویزیون پخش کند نه اینکه از زور اول باتوم به دست بگیریم

علی مطهری نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه مناظره "آزادی بیان در جمهوری اسلامی" در پاسخ به این سوال که حدود آزادی چیست؟ مرز آزادی اجتماعی افراد تا کجا ادامه دارد، اظهارداشت: برخی می‌گویند مرز آزادی، محدود نکردن آزادی دیگران است، اما اسلام می‌گوید علاوه بر این، مصلحت فرد و جامعه، آزادی اجتماعی را معدود می‌کند. 

به گزارش فارس، علي مطهري گفت: فرض کنید در منزل می‌خواهد مشروب بخورید و مزاحم کسی هم نیستید، اما اسلام اجازه این را نمی‌دهد، چرا که اسلام می‌گوید بدن و عقل تو یک سرمایه و دارای ارزش است و نباید کاری کرد که آن ضرر ببیند.

نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به آیه‌ای از قرآن کریم بیان داشت: هیچ جمله و آیه‌ای که آزادی اجتماعی را به این زیبایی تبیین کرده باشد، در این زمینه نیست. قرآن خطاب به سایر اهل کتاب می‌گوید: ای اهل کتاب ما و شما یک امر واحد را معیار و ملاک قرار دهیم و همه به سراغ کلمه و امر واحدی بیاییم و نسبت آن با همه نامساوی است و آن اینکه غیرالله را نپرستید و شریکی برای او قرار ندهید، دوم اینکه هر کدام از ما دیگری را ارباب خودش قرار ندهد، یعنی از نظر اعتقادی فقط خدا و از نظر اجتماعی نظام ارباب رعیتی ملغی.

مطهری در ادامه باطرح این پرسش که چرا آزادی باید باشد، جواب داد: ۱- نباید مانع بروز استعداد‌های بشر شد.۲- بسیاری از چیزها را با جبر و زور نمی‌توان به بشر تحمیل کرد (الااکراه فی‌الدین) در دین، تفکر، اجبار نمی‌شود. وی گفت: برخی سوال می‌کنند که آیا ولایت فقیه در حوزه نظر است یا عمل؟ که من پاسخ می‌دهم، ولایت فقیه به حوزه عمل تعلق می‌گیرد، چرا که نمی‌شود گفت انسان مثل دیگری فکر کند، اما در حوزه عمل به خاطر مصالح جامعه می‌توان مانند دیگری عمل کرد. زیرا اشرف بودن انسان در میان مخلوقات مختار بودن او است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه مرز آزادی؛ نفاق، فریب و نیرنگ است اظهارداشت: هر کسی باید در تفکر خود آزاد و در بیان آن نیز آزاد باشد و حتی اگر منجر به انکار خدا، جمهوری اسلامی باشد چنین کسی باید در بیان فکر خود ‌آزاد باشد، مادامی که نیرنگ و فریب نیست باید در بیان خود آزاد باشد.

مطهری ادامه داد: اگر که براساس تفکر رسیدم اینجا که خدا و پیامبر وجود ندارد، بیان آن باید آزاد باشد و از آن معذب نخواهد بود، چرا که به دنبال حقیقت بوده است ولی اگر فردی از آیات قرآن استفاده کرد در حالیکه اعتقاد به آن ندارد، جلوی ” در بحران‌های اخیر من در مصاحبه‌هایم گفتم، ما بی‌جهت اینقدر از کسانی که به هر دلیلی به انتخابات اعتراض داشتند و فکر می‌کردند تقلب شده وحشت کردیم، باید می‌گذاشتیم چند بار شعار دهند، تجمع کنند تلویزیون پخش کند و وقتی هیجان آنها پایین آمد، آن موقع که حداکثر صد هزار نفر باقی می‌ماندند که به دنبال آشوب بودند، آن موقع باید سخت گرفته می‌شد، نه اینکه از زور اول باتوم به دست بگیریم. “
آن را باید گرفت.

وی یادآور شد: شهید مطهری خیلی‌ جاها انتقادهایی به مهندس بازرگان داشتند، ولی می‌گفتند این آدم صادق است و فکرش همین است، ذهنش تجربی است و اساساً با فلسفه آشنا نیست، و از روی حقیقت‌جویی برای خود تفکراتی دارد. این آدم منافق نیست. اما برخوردشان با سازمان مجاهدین خلق محکم بود و سخت در مقابل آنها ایستاد و گفت ما با اینها همکاری نخواهیم کرد، از آیات برای فریب جوانان استفاده می‌کنند، ولی آنجایی که صداقت و حقیقت هست خیلی باز برخورد می‌کند.

این نماینده مجلس افزود: اگر گروهی غیراسلامی بود و با تفکر به اینجا برسید، این باید آزاد باشد منتهی باید با پرچم خود وارد میان مردم شوند. من فکر نمی‌کنم که در میان رهبران جمهوری اسلامی کسی به اندازه او اینقدر در حوزه تفکر باز فکر کند.

مطهری در بخش دیگری از سخنان خود اظهارداشت: اینکه ما می‌گوییم حتی احزاب غیراسلامی آزاد هستند و بیان آزاد اگر ناشی از تفکر باشد بلامانع است، مقصود کارهای ژرنالیستی و رسانه‌ای نیست؛ بلکه اگر واقعاً کسی براساس تفکر به اینجا رسید که دین، پیامبر، مذهب و... همه ابزاری برای فریب مردم بوده است، باید بتوانند در نشریات و محافل تخصصی حرف خود را بیان کنند و در مقابل اسلام‌شناسان بیایند حرف خود را بزنند.

وی خاطرنشان کرد: خدمتی که امثال کسروی و حزب توده به اسلام کردند، هیچ‌کس نکرده است، اینها با شبهاتی که در جامعه مطرح کردند، علما وارد میدان شدند و جواب آنها را دادند و گوهر اسلام آشکار شد. همچنین آنهایی که به زن هجوم کردند و حقوق او را زیر سؤال بردند، موجب شدند شهید مطهری کتاب حقوق زن در اسلام را بنویسید، اینها به طور غیر مستقیم و ناخواسته به اسلام خدمت می‌کنند.

این نماینده مجلس ادامه داد: بالاخره باید جایی و مکانی باشد که اینگونه افراد بتوانند حرف‌شان را بزنند، نه اینکه در روزنامه‌ها و رسانه‌ بحث‌های عقیدتی را مطرح کنند و مردم عادی وحشت بکنند، بلکه باید در مکان‌های تخصصی این مباحث باید مطرح شود و از طرف علما پاسخ داده شود. اما این وضعیت در جمهوری اسلامی مسلماً در حد مطلوب نبوده است.

مطهری با تاکید بر اینکه ما باید برخی از حساسیت‌ها کم نکنیم و نترسیم، گفت: یک نقصی که در کار ما وجود دارد این است که فکر می‌کنیم جمهوری اسلامی یک موجود نحیف است و اگر چند نفر پیدا شوند و اعتراض کنند و فریاد بزنند، انقلاب از بین می‌رود، اینجور نیست. انقلاب آنچنان ریشه‌های محکمی دارد که به هیچ وجه با این حرف‌ها آسیب نمی‌بیند.

وی با یادآوری مسائل بعد از انتخابات ۸۸ خاطرنشان کرد: در بحران‌های اخیر من در مصاحبه‌هایم گفتم، ما بی‌جهت اینقدر از کسانی که به هر دلیلی به انتخابات اعتراض داشتند و فکر می‌کردند تقلب شده وحشت کردیم، باید می‌گذاشتیم چند بار شعار دهند، تجمع کنند تلویزیون پخش کند و وقتی هیجان آنها پایین آمد، آن موقع که حداکثر صد هزار نفر باقی می‌ماندند که به دنبال آشوب بودند، آن موقع باید سخت گرفته می‌شد، نه اینکه از زور اول باتوم به دست بگیریم، گاهی اوقات اشتباه در مدیریت بحران است، اما باید توجه داشت در چنین بحران‌هایی تصمیم‌گیری سخت است، چرا که هیچ تضمینی وجود ندارد که اگر اجازه تجمع داده می‌شد افراد بیشتری کشته نمی‌شدند، امثال ما هم نمی‌توانند چنین ادعایی بکنند، ولی آنچه که به نظر می‌آید این است ما نباید بی‌جهت از حرف مخالف وحشت داشته باشیم.

این نماینده مجلس یاداور شد: شهید مطهری می‌گوید: جوانان ما فکر نکنند که با جلوگیری از افکار مخالف به اسلام خدمت می‌کنند، این اشتباه است، چرا که روش پیامبر اسلام و ائمه‌های این نبوده است، ما باید کم کم تمرین کنیم که افراد بتوانند حرف‌شان را بزنند، حرف ما این است که ترسی از افکار مخالف نداریم، ما در همه زمینه‌ها منطق قوی داریم، در زمینه نظام حکومتی، اقتصادی، خانوادگی، جزایی و حقوقی... حرف داریم، اگر ضعفی است از ضعف مدیریت ماست.

مطهری گفت: اگر آزادی بدهیم که اینها حرفشان را بزنند معلوم می‌شود که چیز خاصی را در پشت حرف‌های آنها نیست، اما اگر جلوگیری شود مشکل ایجاد می‌شود. نیازی به سخت‌گیری ما نبوده است، لذا ما باید رفتارهای خود را اصلاح کنیم.