تيترآنلاين - انحراف در مسير اجرايي با ارائه آمار غلط

بسياري از آمارها بر اساس نگاه سياسي و مصلحت اعلام مي شد و يا تغيير مي کرد. دولت فکر مي کند ارائه برخي از آمارها منجر به دلسردي مردم مي شود

تيترآنلاين - مدت زماني است که از سوي دولت دهم آمارها به طور شفاف و علمي ارائه نمي شود. طي چند ماه گذشته نيز شاهد بوه ايم که هر سازمان و نهاد دولتي بر حسب شرايط آمار و ارقامي را در راستاي عملکرد و دستاوردهاي خود به دلخواه ارائه مي دهد.

به همين منظور مجيد انصاري عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در گفتگو با خبرنگار موج به سوالات پيرو اين موضوع پاسخگو بود.

موج: وضعيت و شفايت آمارهاي ارائه شده را توسط دولت دهم و سازمان ها و نهادهاي مربوطه چگونه ارزيابي مي کنيد؟
مجيد انصاري: مدت زماني است که آمارهاي ارائه شده قابل اعتماد نبوده و از نظر علمي مرجعيت ندارد. نبود شفافيت و مرجعيت علمي در آمارها به عنوان يک کاستي در اطلاع رساني محسوب و مي تواند در برنامه ريزي و آينده نگري مردم و مسئولان بسيار تاثير گذار باشد. تحليل و آمار به عنوان بک آينه براي مسولين در تصميم گيري ها به شمار مي ورد و اگر تصوير در اين آينه شفافيت لازم را نداشته باشد؛ نمي توانيم زيبايي و زشتي ها را ببينيم. آمار صحيح به عنوان آينه اي شفاف مي تواند کاستي ها را مشخص و در بهبود امور کمک رسان باشد.
س: چگونه مي توان به آمارهاي شفاف، دقيق و کارشناسانه در کشور دست يافت؟
پ: متاسفانه در کشور ما وضعيت تحقيق، بررسي و کسب يک نتيجه دقيق و کارشناسانه، از مشکلات زيربنايي بيساري رنج مي برد. نظام آمار و برنامه ريزي در کشور منسجم نبوده و بر اساس زمان ، شرايط و سلايق، تعاريف تغيير مي کند. ما در کشور مراکز تحقيقاتي جسته و گريخته اي داريم که به هم مرتبط نيستند. هر يک از اين مراکز نيز با تعاريف و مباني مختلف و متضادي اقدام به جمع آوري اطلاعات و ارائه آمار مي کنند. بارها شاهد هستيم اطلاعات در يک موضوع مشترک جمع آوري مي شود، اما اولين نکته اي که به چشم مي خورد، تفاوت فاحش ميان نتايج اين مراکز است.

س: اتحاد نتايج ميان گروه هاي گوناگون چگونه کسب مي شود؟
پ:بايد تعاريف و مباني مختلف را از بين برد و براي يک موضوع تعريفي منسجم، متحد والبته کارشناسانه را ارائه داد و از تضاد و الواني تعاريف جلوگيري کرد. در بسياري از مواقع تعاريف و مفاهيم به موضوع ارتباطي ندارد. به عنوان مثال در آمارهاي کمي جمعيت نمي توان به يک آمار و نتيجه اي حقيقي دست پيدا کرد زيرا از مباني جمعيت تعاريف گوناگون و سليقه اي بسياري داريم.

س: چند نمونه از اين تضاد ها را در نتايج آماري بيان کنيد.
پ: در آمار بيکاران ما داراي چند تعاريف از سوي چند مرکز هستيم. بر اين اساس چند نتيجه را شاهد بوده و دستگاه ذي ربط نيز بر اساس سليقه و منافع، رقم دلخواه را اعلام مي کند. اين تنوع در موضوعات دست اول و جود دارد و در موضوعات دست چندم نيز وضعيت بسيار وخيم تر است به طوري که اين نتايج غير قابل تاييد و اتکاء به شمار مي رود.

س: عملکرد قوه مجريه را در ارائه آمار و نتايج چگونه ارزيابي مي کنيد؟
پ: در طي سال اخير نتايج آمارهاي اعلام شده، بسيار بحث برانگيز بود؛ به طوري که در ارائه آمار سالي تاريخي را شاهد بوديم. بسياري از آمارها بر اساس نگاه سياسي و مصلحت اعلام مي شد و يا تغيير مي کرد. دست کاري نتايج براي موفق جلوه دادن دولت و عدم ارائه آمارهاي صحيح براي پوشاندن و نشان ندادن کاستي ها در سال گذشته و حتي طي سال جاري از سوي قوه مجريه، براي مردم و مسئولان بسيار بحث برانگيز بود.

س: دلايل دولت براي ارائه آمارهاي ناقص و الواني چه مي تواند باشد؟
پ: دولت فکر مي کند ارائه برخي از آمارها منجر به دلسردي مردم مي شود و اگر اين آمار با خواسته هاي مردم همسويي بيشتري داشته باشد منجر به دلگرمي و رضايت مردم مي گردد و اين عمل مانند تجويز داروي مخدر و مسکن است که براي مدت زمان کوتاهي درد را تسکين مي دهد؛ اما هوشياري را از بيمار اخذ مي کند. جامعه با ارائه آمار کاذب در توهم فرو رود و مسئولين نيز در موقعيت نادرست حرکت کنند

س: اين کاستي چگونه حل مي شود؟
پ:امروزه در نظام کشورهاي پيشرفته براي اخذ تعاريف تخصصي و علمي تلاش مي شود و از ورود هرگونه سليقه در تعارف جلوگيري به عمل مي آيد به طوري که پس از ارائه آمارها نحوه تغيير اين ميانگين و راهکارهاي بهبود آن مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد. اما درکشور ما پس از ارائه آمار هيچ دستگاهي به غير از دستگاه مربوطه اجازه ورود به تعاريف و عملکرد بعدي را ندارد زيرا سازمان مربوطه به خوبي عمل کرده و از کمک همگان مبرا است. بايد در نظام اداري تحولي و تغيراتي صورت پذيرد و پس از يکسان سازي تعاريف و دعوت به همکاري دستگاه ذي ربط خود را مسئول در رفتار و عملکرد خود بداند

س:با نتايج اخذ شده در صورت صحت چه مي توان کرد؟
پ: ابتدا اين آمارها بايد به طور مرتب در اختيار مردم و مسئولين قرار گيرد تا آنان بتوانند اهداف کوتاه و بلند مدت، کاستي ها و امکانات خود را بهتر بشناسند. از همه مهمتر با شفاف سازي در نتايج نيز افکار توهمي و مصلحت انديشي در بين دولتمردان و مسئولين از بين مي رود. با شفاف سازي مي توان ناهنجاري ها را کم کرد و با ديدن واقعيت ها، مشارکت موثري را در بين تک تک اقشار کشور و مسئولان عالي رتبه شاهد باشيم. لازم به ذکر است ارائه آمارهاي غلط منجر به ناداني و تروج جهل مي گردد وهمين امر خارج از گناه و خلاف شرع نبوده و در برخي از موارد نيز پيگرد قانوني را ملزم مي شود.