محو اولین نقش‌برجسته ساسانی در آینده‌ای نزدیک
میراث‌فرهنگی , 14 آذر 1393 ساعت 8:05
این نقش اولین سنگ‌برجسته ساسانیان از عمق حجاری اندکی برخوردار است و به‌دلیل نبود هیچ عایق محافظتی در معرض خطر جدی قرار گرفته است
صحنه پیروزی اردشیر بابکان بر اردوان پنجم این روزهاست که به شکست بیانجامد. اردشیر بابکان که پس از پیروزی بر اردوان به‌سرعت این نقش را زد تا طعم پیروزی‌اش را به آیندگان بچشاند به‌دلیل عمق کم و نبود رسیدگی‌های لازم در حال محو شدن است. باستان‌شناسان می‌گویند، این نقش اولین سنگ‌برجسته ساسانیان است که از عمق حجاری اندکی برخوردار است و به‌دلیل نبود هیچ عایق محافظتی در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
نقش برجسته پیروزی اردشیر بر اردوان درحالی نشان از یادبود جنگ و پیروزی بنیانگذار سلسله ساسانیان (اردشیر بابکان) برآخرین پادشاه اشکانی (اردوان پنجم) دارد که بر اساس مستندات تاریخی جزو اولین و قدیمی‌ترین نقش برجسته غیر مذهبی ساسانیان است که در 3 کیلومتری جاده فیروزآباد به شیراز، بـرفـراز صخره ای در سمت راست رودخانه تنگاب حجاری شده است.
در این نقش برجسته که بزرگترین اثر صخره ای دوران ساسانی است 3 صحنه؛ نبرد تن به تن اردشیر با اردوان پنجم، پیکار شاپور اول جانشین اردشیر با دربندان وزیر بزرگ اردوان، یکی از سرداران اردشیر بایک دست گردن حریف خود را درچنگ می فشارد و با دست دیگر، کمر همتای خود را گرفته و سعی دارد که او را از زمین بلند نموده و برزمین بکوبد.
«ایرج محمدی» باستان‌شناس استان فارس از نقش‌برجسته فیروزآباد به‌عنوان یکی از مهمترین نقوش ایرانی یاد می‌کند و می‌گوید: «نقش برجسته صحنه پیروزی یکی از نقوش برجسته استان فارس است که در نزدیکی آثار و نقوش مهم تاریخی ساسانی از جمله قلعه دختر، کاروانسرای ساسانی، نقش تاجگذاری اردشیر واقع شده است».
او معتقد است: «با اینکه نقش برجسته صحنه پیروزی به‌لحاظ تاریخی بسیار اهمیت دارد اما به دلایل مختلف از عمق اندکی برخوردار است و همین موضوع سبب شده که عوامل جوی تاثیرات منفی بیشتری روی این نقش داشته باشد. به‌طوری که عدم رسیدگی به این اثر سبب خواهد شد که در آینده‌ای نزدیک به سرعت از بین برود».
این باستان‌شناس تاکید دارد: «درحال‌حاضر تکنولوژی‌های بسیاری که همانند عایق عمل می‌کنند و مانع از نور مستقیم آفتاب و تغییرات جوی هوا می‌شوند برای حفاظت بیشتر از آثار تاریخی به بازار آمده‌اند که می‌توان از آن‌ها برای نجات این اثر مهم استفاده کرد. اما درحال‌حاضر برای نجات این اثر تاریخی از خطر تخریب هیچ اقدام مرمتی جدی صورت نگرفته است».
به‌گفته محمدی، چند سال پیش اداره میراث‌فرهنگی یک اقدام مرمتی برای انحراف مسیر آب از روی این نقش‌برجسته انجام داد اما بعد از آن هیچ فعالیت مرمتی دیگر انجام نگرفت. این درحالی است که مدیر فعلی اداره میراث‌فرهنگی استان فارس یک باستان‌شناس است و انتظار بیشتری از او برای توجه و نگهداری از این آثار می‌رود. در غیر اینصورت این اثر تاریخی در آینده‌ای نزدیک از بین خواهد رفت».
کد مطلب: 6460
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdch.-n-t23nkvftd2.html?6460