آغاز صدور گذرنامه‌های الکترونیکی در ایران
16 مرداد 1390 ساعت 8:37
گذرنامه‌های جدید با اعتبار پنج ساله صادر می‌شود، غیرقابل تمدید است و اضافه کردن همراه در آن ممکن نیست. متقاضی برای کارگذاری این تراشه در گذرنامه‌اش هم باید پنج هزار تومان بپردازد.
تيترآنلاين - اداره کل گذرنامه از این پس پاسپورت ها را فقط الکترونیکی صادر می کند. به گزارش عصر ارتباط، نزدیک به دو ماه از آغاز صدور گذرنامه‌های الکترونیکی برای عموم مردم می‌گذرد. پیش از این برای شخصیت‌های سیاسی کشور گذرنامهها به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شد اما از این پس مردم عادی هم باید از این گذرنامهها استفاده کنند.
گذرنامه‌های جدید در ظاهر تفاوتی با گذرنامه‌های سابق ندارد اما آنچه این گذرنامهها را متمایز می‌کند تراشه الکترونیکی است که در جلد آنها کارگذاری می‌شود.
گذرنامه‌های جدید با اعتبار پنج ساله صادر می‌شود، غیرقابل تمدید است و اضافه کردن همراه در آن ممکن نیست. متقاضی برای کارگذاری این تراشه در گذرنامه‌اش هم باید پنج هزار تومان بپردازد.
با این وجود از متقاضیانی که برای دریافت گذرنامه به دفاتر پلیس + 10 مراجعه می‌کنند هیچ اطلاعات بیومتریکی مثل چشم‌نگاری یا حتی اثر انگشت دیجیتالی گرفته نمی‌شود. یک افسر گذرنامه که در این دفاتر مشغول به کار است به ما گفت: «از متقاضیان، اطلاعات جدیدی گرفته نمی‌شود و همان مدارکی که باید برای دریافت گذرنامه ارایه دهند را از آنها می‌گیریم و به اداره کل گذرنامه ارسال می‌کنیم؛ از آنجا هم پاسپورت فرد صادر و برایش پست می‌شود».
با استفاده از گذرنامه‌های جدید بدون آنکه نیازی باشد تا اطلاعات فرد به اداره کل گذرنامه فرستاده شود با استفاده از دستگاه‌هایی که در اختیار ماموران مرزی قرار دارد این اطلاعات به صورت آنلاین خوانده می‌شود و در این صورت اشخاصی که ممنوع‌الخروج باشند یا مشکل قضایی برای خروج از کشور داشته باشند به سرعت اطلاعاتشان به دست می‌آید. مصطفی‌محمد نجار، وزیر کشور پیش از این گفته بود که به دنبال مصوبه ستاد امور گذرنامه، اطلاعات بیومتریک افراد روی گذرنامه‌های الکترونیکی‌شان قرار می‌گیرد؛ اطلاعاتی همچون عنبیه و قرنیه چشم، اثر انگشت، صدای انسان، کف دست و دیگر اطلاعات انسانی اما اینطور که پیداست هنوز مرحله آغاز کار بیومتریک کردن گذرنامه‌های الکترونیکی آغاز نشده است.
به گفته او، با صدور این گذرنامهها امکان سوءاستفاده و جعل بسیار کاهش می‌یابد و دخل و تصرف در آنها مشکل خواهد بود. او اطمینان بیشتر در کنترل‌های مرزی، افزایش سرعت در سرویس‌دهی به مسافران و استفاده از آن به عنوان یک عامل بازدارنده که در نتیجه موجب کاهش جرایم تروریستی و دیگر جرایم سازمان‌یافته مثل قاچاق کودکان و زنان را از جمله مزایای گذرنامه‌های الکترونیکی برشمرده بود.
گذرنامه‌های الکترونیکی تنها می‌تواند برای یک نفر صادر شود و ذکر نام دیگری در آن امکانپذیر نیست. برخلاف گذرنامه‌های قبلی نمی‌توان فرد همراهی را در آن ثبت کرد و قابل صدور برای نوزادان چند روزه تا افراد بالای 18 سال است.
در ایران تصمیمات در مورد گذرنامه تحت نظر ستاد گذرنامه اتخاذ می‌شود. اعضای این کمیته یا از مجریان زنجیره تولید، صدور و کنترل گذرنامه در کشور هستند و یا نماینده نهادهای تصمیم‌گیرنده.
در فاز اول پروژه صدور گذرنامه هوشمند در ایران تصمیم گرفته شد ابتدا گذرنامه‌های خدمت و سیاسی که توسط وزارت امور خارجه صادر می‌شود هوشمند شوند. بنا به گفته محمود صادقی، رییس پلیس مهاجرت و گذرنامه ایران تا به حال طی دو مرحله گذرنامه الکترونیکی به‌صورت آزمایشی صادر شده است. در مرحله اول که در طول سال 87 انجام شد هفت هزار جلد گذرنامه الکترونیکی و در مرحله دوم که از آذر 89 آغاز شد بیش از 300 هزار جلد گذرنامه هوشمند صادر شده است. او گفته است که گذرنامه‌های غیر الکترونیکی تا پایان زمان اعتبار خود قابل استفاده هستند و نیازی به تعویض آنها تا پایان اعتبارشان نیست.
نگاه تاریخی
در سال 2002 و به بهانه حادثه یازده سپتامبر، کنگره ایالات متحده آمریکا قانونی را تصویب کرد که تا اکتبر سال 2004 شهروندان تمامی 27 کشوری که قرارداد لغو روادید با آمریکا دارند، باید برای ورود به آمریکا گذرنامه‌های دارای کارت هوشمند داشته باشند به‌طوریکه در تراشه آن علاوه بر تمامی اطلاعات گذرنامه و عکس، تصویر اثر انگشت فرد نیز گنجانده شده باشد. در غیر این صورت شهروندان این کشورها باید برای ورود به آمریکا، از سفارتخانه‌های آمریکا در کشورهای مربوطه ویزا بگیرند.
این قانون منجر به فعال شدن تمامی شرکت‌ها و سازندگان تجهیزات کارت هوشمند برای ارایه راه‌حل شده بود. هم‌کنش‌پذیری انواع تولیدات گذرنامه‌های هوشمند و انواع کارتخوان‌ها و ترمینال‌ها بسیار پیچیده است و این کار به موضوعی دردسرساز بدل شده بود. از این رو سازمان ایکائو (ICAO) که سازمان بین‌المللی هوانوردی است و استانداردهای اسناد مسافرتی عبور از مرزها (گذرنامه) را تدوین و به کشورها ارایه می‌کند هم فعال شد و کارگروهی برای ارایه استانداردهای گذرنامه الکترونیکی تشکیل داد. این کارگروه در سال‌های اخیر به‌صورت فعالی، مشخصات فنی لازم را برای تولید، صدور و کنترل گذرنامه‌های الکترونیکی تدوین کرده است.
نگاهی به گوشه و کنار جهان
کشورهای صنعتی در صف مقدم اجرای پروژه گذرنامه الکترونیکی قرار دارند. اغلب کشورهای اروپای غربی مثل آلمان، انگلیس، فرانسه، اسپانیا، پرتقال، بلژیک، نروژ، سوئیس، سوئد، دانمارک، فنلاند، اتریش، لوکزامبورگ، هلند، ایرلند، ایسلند و ایتالیا جزو این کشورها هستند. ژاپن، استرالیا، سنگاپور و برونئی هم جزو دیگر کشورهایی هستند که از گذرنامه‌های هوشمند استفاده می‌کنند.
دولت کانادا در گذرنامه‌های الکترونیکی جدیدی که صادر می‌کند درون میکروچیپ‌هایش عکس دیجیتالی از صاحب گذرنامه و اطلاعات دیگری نظیر نام، جنس، تاریخ و محل تولد فرد را می‌گنجاند. در استرالیا هم گذرنامه‌هایشان حاوی ریز تراشه الکترونیکی است که در آن جزییات شخصی مالک آن ثبت می‌شود که دارای وسیله‌ای الکترونیکی است که هرگونه تلاش برای نسخه‌برداری غیرقانونی از اطلاعات ذخیره شده روی این گذرنامهها را شناسایی می‌کند.
طبق آمارهای رسمی منتشر شده در حال حاضر 95 درصد کشورهای اروپایی و 45 درصد کشورهای آسیایی از گذرنامه‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند.
کد مطلب: 2903
آدرس مطلب: http://titronline.ir/vdcf.xd0iw6d1mgiaw.html?2903