تيترآنلاين - درس عبرتی که از روابط آنکارا - مسکو باید گرفت

درس عبرتی که از روابط آنکارا - مسکو باید گرفت

دکتر هیراد مخیری، کارشناس ارشد روابط بین‌الملل

این کشور توانسته با رویکردی پارادوکس، در تحولات اوکراین هم در راستای اهداف و هم در جهت تضاد منافع جبهه غرب و شرق، نقش‌آفرینی‌هایی همسو با منافع خویش داشته باشد

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه روز جمعه (چهاردهم جولای) اعلام کرد آنکارا در حال آماده‌سازی‌ برای پذیرایی از «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در ماه اوت آینده در این کشور است. در این دیدار قرار است درباره تبادل زندانیان بین مسکو و کی‌یف، تمدید قرارداد غلات و پرونده‌های دیگر رایزنی‌هایی انجام شود.

در سطح تحلیل کلان و از نگاه علم روابط بین‌الملل باید توجه داشته باشیم «رقابت در عین همکاری» عامل ویژه‌ای در روابط بین‌الملل و تعاملات سیاسی کشورهای قدرتمند و حتی قدرت‌های منطقه‌ای است به‌طوری‌که این روند، چانه‌زنی‌های منتج به ارتقای منافع چندگانه ملی را به خودش جذب می‌کند و به نوعی در سطح دیپلماسی‌های دو یا چندجانبه قرار می‌گیرد. ترکیه هم با توجه به این موقعیت سودمند در سطح بین‌الملل و نیز با توجه به تجارب و آزمون و خطاهایی که در دهه‌های گذشته به‌خصوص در جنگ اوکراین بدست آورده، توانسته با اتکا به عنصر رقابت در عین همکاری و نیز همکاری در قالب رقابت، خود را به‌عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در سطوح مختلف روابط بین‌الملل بیان کند.

البته باید توجه داشت آنکارا در جنگ اوکراین و روسیه همواره تحرکاتی را علیه منافع مسکو با کمک‌های لجستیکی نظامی در این جبهه داشته است. این کشور توانسته با رویکردی پارادوکس، در تحولات اوکراین هم در راستای اهداف و هم در جهت تضاد منافع جبهه غرب و شرق، نقش‌آفرینی‌هایی همسو با منافع خویش داشته باشد. همچنین، آنکارا در قالب یک بازیگر فعال در ناتو همواره در مسیر منافع خود، برخی از کشورهای اروپایی مانند سوئد را که می‌خواهد به‌عنوان عضوی جدید به ناتو ملحق شود، در چارچوپ منافع خود به چالش کشانده است.

با توجه به این رویکرد ترکیه، امروزه روسیه نیز جایگاه این کشور را به‌خوبی درک کرده به‌طوری‌که مسکو سعی در ایجاد پیوند منافع خود با آنکارا و نیز تحت فشار قرار دادن جبهه غرب دارد. روسیه قصد دارد با دادوستد و زیرفشار قرار دادن ناتو و کشورهای اروپایی، وضعیت ژئوپلتیک اوکراین و شرق و جنوب شرقی اروپا را به نفع خود تغییر دهد. از این رو جنگ اوکراین منجر به ترسیم چهره فعالی برای ترکیه در سطح منطقه به‌ویژه کشور روسیه شده، به‌طوری‌که آنکارا تاکنون توانسته از نقطه آشوب در کی‌یف بهترین بهره‌برداری‌ها را نه‌تنها مقابل ناتو بلکه در برابر روسیه نیز داشته باشد.